18 Mart'ta üniversitesi diploması iptal edilen CHP'nin cumhurbaşkanı adayı ve İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun da aralarında bulunduğu çok sayıda belediye yöneticisinin gözaltına alınması üzerine 19 Mart'ta başlayan Saraçhane eylemlerinde gözaltına alınan 93 kişinin yargılanmasına İstanbul 14., 50. ve 74. Asliye Ceza mahkemelerinde başlandı. Geçen hafta cuma günü toplam 189 sanıklı iki dava görüldü. Sanıklar, '19 Mart'ta darbeye karşı sokaktaydık. Anayasal hakkımızı kullandık, suç işlemedik, beraatımızı istiyoruz' dedi. Avukatların 'beraat' talepleri reddedildi ve iki duruşma ertelendi.
Bugün ise 'Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefetten toplam 93 sanığın yer aldığı üç davanın duruşması, İstanbul 14., 50. ve 74. Asliye Ceza mahkemelerinde başlandı. Asliye ceza mahkemelerinin duruşma salonlarının yetersiz olması nedeniyle ağır ceza mahkemelerinin salonlarında görülen duruşmalarda önce tutuksuz sanıkların kimlik tespitleri yapıldı ve savunmalarına geçildi. 50. Asliye Ceza Mahkemesi salonunun yetersiz olması nedeniyle 14. Ağır Ceza Mahkemesi salonunda yapılan ilk duruşmada kimlik tespitinin ardından savunmalara geçildi.
Sanıklardan Ali Haydar Saygılı, 'Saraçhane eylemine katıldığımı kabul ediyorum çünkü demokratik bir hak olarak görüyorum, hatta valiliğin yasaklama kararını bile bilmiyordum. O eylemde herhangi bir sorun ya da çatışma da olmadı' dedi. Saygılı, eyleme katılmanın bir suç olarak gösterilmemesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, gözaltında yaşananları da 'Böylesi bir mesele için sabahın köründe evlerimiz basıldı. Gözaltında nezaretlerde tutulduk, resmen bir şiddet ve devlet zulmü yaşadık' sözleriyle anlattı.
Bir genç, gözaltına alındıktan sonra yaşadıklarını, 'Polis gözaltına aldıktan sonra 'Öldün mü, sakın ölme daha çok döveceğim' dedi. Başka bir polis 'Sizin gibi okumuşları daha çok döveceğiz' dedi' şeklinde ifade etti. Bu genç, 3 aydır İstanbul'da olduğunu ve sınavlarına, derslerine giremediğini belirtti. Taşıdığı motosiklet kaskının çalınmaması için yanında olduğunu söyleyen bir sanık, 'Hiçbir şey yapmadığım halde tekme, tokat gözaltına alındım' dedi.
Kronik bronşit hastası olduğunu belirten bir başka genç ise, 'Gaz değil polenle bile rahatsızlığım tetiklenebiliyor. Boynumdaki fularla kapattım ağzımı' diyerek yaşadığı zorlukları anlattı. Bir başkası, 'Saraçhane'deydik, sonra kargaşa çıkınca olay yerinden uzaklaşmaya çalıştık. Hatta bir polise sorduk. Polis 'Gelin size göstereceğim' dedi' şeklinde konuştu. Bu genç, gözaltına alındıklarında maske bile olmadığını belirtti.
50. Asliye Ceza Mahkemesinde görülen duruşmada mahkeme, haklarında ev hapsi kararı bulunan 6 kişiden 3’ü hakkında adli kontrol kararının kaldırılmasına hükmetti. Mahkeme, diğer 3 kişinin ise savunmalarının henüz alınmamış olması nedeniyle adli kontrol tedbirinin devamına karar verdi. Duruşma, 17 Ekim 2025 tarihine ertelendi.
Bu süreçte sanıkların yaşadığı zorluklar ve gözaltı koşulları, kamuoyunda geniş yankı buldu. Eylemlere katılanların, demokratik haklarını kullandıkları savunmaları, duruşmalarda önemli bir yer tuttu. Mahkemenin kararları ve duruşmaların seyri, ilerleyen günlerde takip edilecektir.