Emekliler, her altı ayda bir enflasyon oranında enflasyon farkı alıyor. Ancak, emekli maaşlarının değeri günümüz koşullarında yeterince korunamıyor. Emekliler, değerini kaybeden emekli maaşlarının güncellenmesi için yeni düzenlemeler bekliyor. Seyyanen zam, intibak ve refah payı gibi uygulamalar, emekli aylıklarının artırılması için geçmişte yapılmış olan düzenlemelerdir.
Emekli aylıklarının değer kaybını önlemek için geçmişte çeşitli dönemlerde seyyanen zam, intibak ve refah payı verilmiştir. Bu uygulamalar, emeklilerin maaşlarının güncellenmesine yönelik adımlar olarak öne çıkmaktadır. Ancak, bu düzenlemelerin yeterliliği konusunda tartışmalar devam etmektedir.
Seyyanen zam, herkese eşit miktarda yapılan artış anlamına gelir. Ülkemizde emeklilere en son seyyanen zam, 2016 yılının Ocak ayında 100 TL olarak gerçekleştirilmiştir. 2023 yılında ise sadece memur maaşlarına 8 bin 77 TL seyyanen zam yapılmış, bu artış memurların maaşlarına yansıtılmıştır. Ancak, bu seyyanen zam emeklilere yansıtılmamıştır.
Bu durum, emeklilerin maaşlarının güncellenmesi konusunda adaletsizlik hissi yaratmaktadır. Seyyanen zam, emekli aylıklarının güncellenmesi için bir nebze işe yarayan bir uygulama olarak değerlendirilmektedir. Ancak, emeklilerin beklentilerini tam olarak karşılayamadığı görülmektedir.
İntibak, yenilemek ve uyum sağlamak anlamına gelir. Emekli aylıklarında yıllara göre oluşan farkları eşitlemek için yapılan yasal bir düzenlemedir. Bu düzenleme, emekli aylıklarının adil dağılımını sağlamak amacıyla yapılmaktadır. Ülkemizde en son intibak düzenlemesi 2011 yılında gerçekleştirilmiştir.
Bu düzenleme, yalnızca 2000 yılı öncesi emekli olan SSK'lılara uygulanmıştır. İntibak zammı, emekli aylıklarının güncellenmesi için en çok işe yarayan uygulama olarak öne çıkmaktadır. Emeklilerin maaşlarının adil bir şekilde güncellenmesi için intibak düzenlemeleri büyük önem taşımaktadır.
Refah payı, emekli maaşlarına altı ayda bir verilen ek bir ödemedir. Bu ödeme, altı aylık gerçekleşen enflasyona göre belirlenmektedir. Enflasyonun yüksek olduğu dönemlerde, emekli aylıklarına refah payı eklenerek enflasyon farkı verilmektedir. 2023 Temmuz ayında açıklanan enflasyon oranı yüzde 19,77 olarak belirlenmiştir.
Bu orana ek olarak, yüzde 5,23 oranında refah payı ilavesi yapılmıştır. Ancak, 2024 ve 2025 yıllarında emeklilere refah payı verilmemiştir. Refah payı, emekli aylıklarının güncellenmesi konusunda yeterli bir çözüm sunmamaktadır. Emeklilerin maaşlarının değer kaybını önlemek için daha etkili düzenlemelere ihtiyaç vardır.
Temmuz ayında altı aylık enflasyon beklentisi, son dönemdeki siyasi gelişmeler ve dünya olayları nedeniyle yüksek çıkması beklenmektedir. Altı aylık enflasyonun yüzde 15 civarında gerçekleşmesi öngörülürken, bu oranın yüzde 20’ye yaklaşabileceği düşünülmektedir. Bu durumda, SSK ve Bağ-Kur emeklilerine ortalama yüzde 20 civarında bir artış olması beklenmektedir.
Memur ve memur emeklilerine ise yüzde 17-18 oranında bir enflasyon farkı çıkması öngörülmektedir. En düşük emekli aylığı olan 14 bin 469 TL’nin 17 bin 250 TL-17 bin 500 TL arasında olacağı tahmin edilmektedir. Diğer emekli aylıklarının da benzer oranlarda artması beklenmektedir. Ancak, hükümet yetkililerinin ek bir düzenleme yapma olasılığı düşük görünmektedir.